کمپ ترک اعتیاد اجباری نوعی از مراکز بازپروری هستند که معتادان را با زور به کمپ منتقل و نگهداری میکنند. در ماده 15 قانون مبارزه با مواد مخدر آمده است که معتادان باید برای درمان خود به مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب مراجعه کنند.
بعضی از این کمپهای ترک اعتیاد اجباری، در خیابانهای شهر به دنبال معتادان میگردند و هرکس را قربانی مناسبی دیدند، او را با زور به کمپ برده و با خانوادهاش تماس میگیرند که یا هزینه درمان را بپردازید و یا فرد معتاد را به دادگاه معرفی میکنیم! خانوادهها هم که دلشان در گرو محبت عضو معتاد خانوادهشان است، از ترس آبرو، هزینه درمان را میپردازند و به این سوءاستفاده کنندهها باج میدهند. خانوادهها گاهی هم تصور میکنند با این روش میتوان معتاد را ترک داد.
متاسفانه به دلیل نبود نظارت کافی بر این مراکز ترک اعتیاد اجباری، شاهد صدمههای شدید روانی و جسمی به معتادان هستیم. هدف کلاشی یا سودجوئی است و بر اثر استفاده از روشهای درمانی تایید نشده و حتی شکنجه، این روشهای غیر اخلاقی بعضی از اوقات باعث مرگ اشخاص بیگناه هم شده است.
در مواردی هم شنیده میشود که خود معتادان گفتهاند برای بردنشان به کمپ، چند نفر با زور و با حالتی که به آدم ربایی بیشتر شبیه است، آنها را درپارکینگ خانهشان به زنجیر کشیده تا برای بهبودی و ترک مواد، به کمپ ترک اعتیاد اجباری اعزام کنند.
مراکز قابل اعتماد درمان اعتیاد با مجوز وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی در سراسر ایران وجود دارد و ولی این تفکر که اگر معتاد به مدت یک ماه در جایی بستری شود، اعتیادش نیزکاملاً درمان میشود، نادرست است. خانوادهها باید از روشهای علمی-کارشناسی استفاده کنند تا انگیزه درمان در فرد نیز ایجاد شود. برای مطالعه مقالات علمی کارشناسی، عبارت «مراکز ترک اعتیاد» را در مجله اعتیاد جستجو کنید.
مهلت قانونی برای ترک اعتیاد
در قانون مبارزه با مواد مخدر، قانونگذار پیشبینی کرده است که اگر فرد معتاد به مواد مخدر باشد، هرچند بزهکار است، اما قانون به وی یک مهلت قانونی میدهد. این مهلت قانون معمولا در حدود1 تا 2 ماه است، معتاد این مدت را زمان دارد که اعتیاد خود را کنار بگذارد و درصورت ترک مواد مخدر، دیگر تحت تعقیب قانونی قرار نمیگیرد.
مراکز ترک اعتیاد باید مجوز سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت را داشته باشند اما متاسفانه مراکزی نیز در سراسر کشور هستند که هیچ مجوزی نداشته و در بدترین شرایط معتادان را نگهداری میکنند.
هیچ فردی خودسرانه نمیتواند معتادی را مجبور به ترک کند چه برسد به این که برای این کار، از زور نیز استفاده کند. اگر کمپ یا نهادی تحت نظارت مراکز بهداشتی – درمانی فعالیت و مجوزرسمی داشته باشد و تحت نظارت مراجعی مانند دادستانی و یا مقامات قضایی انجام وظیفه کند و در موارد لزوم به قوای قهریه یا الزام متوسل شود، درچارچوب قانون عمل کرده و قانون این امر را پیش بینی کرده است.
بنابراین، اگر اجبار معتاد به ترک با رای دادگاه باشد و دادگاه وی را به مراکز ترک اعتیاد اجباری معرفی کند، جرمی صورت نگرفته است. دراین باره باید به یاد داشته باشید که این مراکز ترک اعتیاد از سوی دادسرا و مجری حکم، جواز پذیرش چنین معتادانی را داشته باشند و تنها توسط این مراکز است که مجبورکردن معتاد به ترک خلاف محسوب نمیشود. در ماده 2 قانون اقدامات تامینی پیشبینی شده است که باید مراکزی برای مجرمان به اعتیاد مصرف الکل و مواد مخدر احداث شوند و اقدامات تامینی آنها، تدابیری است که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم در مورد مجرمان خطرناک اتخاذ میکند.
اما اگر کمپی خودسرانه اقدام به جمع آوری معتادان کند و برای این کار به زور و تزویر متوسل شود، مرتکب جرم شده است.