اعتیادها

کمپ‌ ترک اعتیاد اجباری نوعی از مراکز بازپروری هستند که معتادان را با زور به کمپ منتقل و نگهداری میکنند. در ماده 15 قانون مبارزه با مواد مخدر آمده است که معتادان باید برای درمان خود به مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب مراجعه کنند.

بعضی از این کمپ‌های ترک اعتیاد اجباری، در خیابان‌های شهر به دنبال معتادان می‌گردند و هرکس را قربانی مناسبی دیدند، او را با زور به کمپ برده و با خانواده‌اش تماس می‌گیرند که یا هزینه درمان را بپردازید و یا فرد معتاد را به دادگاه معرفی می‌کنیم! خانواده‌ها هم که دلشان در گرو محبت عضو معتاد خانواده‌شان است، از ترس آبرو، هزینه درمان را می‌پردازند و به این سوءاستفاده‌ کننده‌ها باج می‌دهند. خانواده‌ها گاهی هم تصور میکنند با این روش میتوان معتاد را ترک داد.

متاسفانه به دلیل نبود نظارت کافی بر این مراکز ترک اعتیاد اجباری، شاهد صدمه‌های شدید روانی و جسمی به معتادان هستیم. هدف کلاشی یا سودجوئی است و  بر اثر استفاده از روش‌های درمانی تایید نشده‌ و حتی شکنجه، این روش‌های غیر اخلاقی بعضی از اوقات باعث مرگ اشخاص بی‌گناه هم شده است.

در مواردی هم شنیده می‌شود که خود معتادان گفته‌اند برای بردنشان به کمپ، چند نفر با زور و با حالتی که به آدم ربایی بیشتر شبیه است، آنها را درپارکینگ خانه‌شان به زنجیر کشیده‌ تا برای بهبودی و ترک مواد، به کمپ ترک اعتیاد اجباری اعزام کنند.

مراکز قابل اعتماد درمان اعتیاد با مجوز وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی در سراسر ایران وجود دارد و ولی این تفکر که اگر معتاد به مدت یک ماه در جایی بستری شود، اعتیادش نیزکاملاً درمان می‌شود، نادرست است. خانواده‌ها باید از روش‌های علمی-کارشناسی استفاده کنند تا انگیزه درمان در فرد نیز ایجاد شود. برای مطالعه مقالات علمی کارشناسی، عبارت «مراکز ترک اعتیاد» را در مجله اعتیاد جستجو کنید.

مهلت قانونی برای ترک اعتیاد

در قانون مبارزه با مواد مخدر، قانونگذار پیش‌بینی کرده است که اگر فرد معتاد به مواد مخدر باشد، هرچند بزهکار است، اما قانون به وی یک مهلت قانونی می‌دهد. این مهلت قانون معمولا در حدود1 تا 2 ماه است، معتاد این مدت را زمان دارد که اعتیاد خود را کنار بگذارد و درصورت ترک مواد مخدر، دیگر تحت تعقیب قانونی قرار نمی‌گیرد.

مراکز ترک اعتیاد باید مجوز سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت را داشته باشند اما متاسفانه مراکزی نیز در سراسر کشور هستند که هیچ مجوزی نداشته و در بدترین شرایط معتادان را نگهداری می‌کنند.

هیچ فردی خودسرانه نمی‌تواند معتادی را مجبور به ترک کند چه برسد به این که برای این کار، از زور نیز استفاده کند. اگر کمپ یا نهادی تحت نظارت مراکز بهداشتی – درمانی فعالیت و مجوزرسمی داشته باشد و تحت نظارت مراجعی مانند دادستانی و یا مقامات قضایی انجام وظیفه کند و در موارد لزوم به قوای قهریه یا الزام متوسل شود، درچارچوب قانون عمل کرده و قانون این امر را پیش بینی کرده است.

بنابراین، اگر اجبار معتاد به ترک با رای دادگاه باشد و دادگاه وی را به مراکز ترک اعتیاد اجباری معرفی کند، جرمی صورت نگرفته است. دراین باره باید به یاد داشته باشید که این مراکز ترک اعتیاد از سوی دادسرا و مجری حکم، جواز پذیرش چنین معتادانی را داشته باشند و تنها توسط این مراکز است که مجبورکردن معتاد به ترک خلاف محسوب نمی‌شود. در ماده 2 قانون اقدامات تامینی پیش‌بینی شده است که باید مراکزی برای مجرمان به اعتیاد مصرف الکل و مواد مخدر احداث شوند و اقدامات تامینی آنها، تدابیری است که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم در مورد مجرمان خطرناک اتخاذ می‌کند.

 اما اگر کمپی خودسرانه اقدام به جمع آوری معتادان کند و برای این کار به زور و تزویر متوسل شود، مرتکب جرم شده است.

آیا فضای مجازی اعتیادآور است؟ آیا بچه‌ها در آینده ساکنان واقعیت مجازی خواهند بود و نه دنیای واقعی؟ آیا فضای مجازی زندگی ما را به باد خواهد داد؟ اینها دغدغه‌های بشر امروز است که در جهان افراط و تفریط زندگی می‌کند. جهانی که به واسطه‌ی ظهور رسانه‌ی دیجیتالی ابزارهای هوشمندی را در اختیار دارد که به او اجازه می‌دهد خوب یا بد دست به کارهایی بزند که هرگز در گذشته نه به این اندازه و این سادگی ممکن و میسر بوده و نه حتی در تصورش می‌گنجیده. البته که این راحتی و امکان انجام چند کار به طور همزمان زندگی‌ ما را آسان‌تر و به‌کل دگرگون کرده، اما پیچید‌گی‌هایش را هم بیشتر کرده و از همه مهم‌تر پدیده‌ای به نام اعتیاد به فضای مجازی را، اگر نه برای همه، برای عده‌ای به وجود آورده است.

فضای مجازی ما را سرگرم می‌کند، امکان ارتباط راه دور را به‌مان می‌دهد، احساس همدردی را در ما برمی‌انگیزاند، گاهی در گذر از بیماری به‌مان کمک می‌کند و مهم‌تر از همه می‌تواند برایمان تبدیل به بنگاه اقتصادی شود. این وجه مثبت این پدیده است. در وجه منفی‌اش، قفل شدن جلو صفحه‌ی نمایش و جدا ماندن از دنیا و دوستان واقعی و سیر در جهانی دیگر است؛ فرار است. و فرار همیشه خطرناک است. و پرسش مهمی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که اگر فضای مجازی از دنیای واقعی مفرح‌تر است، چرا باید به واقعیت بازگشت؟

انواع اعتیاد به فضای مجازی

مفهوم اعتیاد مدت‌هاست که در ذهن ما با موادی چون نیکوتین، کوکائین، هروئین و … عجین است. اما پیشرفت‌ فناوری‌های دیجیتالی و ظهور شبکه‌های اجتماعی در افراد یک جور وابستگی روانی نسبت به این ابزار به وجود آورده که در واقع از همان جنس اعتیاد به مواد است و عوارضی مشابه همچون اضطراب، اختلال در تمرکز و قدرت تصمیم‌گیری، افسردگی، اتویسم و … به بار می‌آورد. نتیجه‌ی تحقیقات نشان می‌دهد که در امریکا تقریباً پنج تا ده درصد کاربران اینترنتی و نزدیک به سی میلیون بزرگسال به فضای مجازی اعتیاد دارند؛ شبکه‌های اجتماعی، قمار، بازی‌ ویدیویی و هرزه‌نگاری آنلاین همه در زیر مجموعه‌ی اعتیاد به فضای مجازی قرار می‌گیرند که یک نوع اعتیاد رفتاری است.

شبکه‌های اجتماعی به صورت ویژه اعتیاد بیشتری با خود می‌آورند، به طوری که در فرهنگ ما اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در واقع همان اعتیاد به فضای مجازی تلقی می‌شود. امروز شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها تبدیل به شالوده‌ی ارتباط و اتصال مدرن شده‌اند، چرا که به کاربران یک جور حس امنیت و تعلق خاطر و همچنین فرصتی برای بازتعریف خود می‌دهند. شبکه‌های اجتماعی‌ای چون فیسبوک و اینستاگرام همان تأثیری بر مغز دارند که قمار و مصرف مواد شادی‌زا بر ما می‌گذارند و در نهایت به خود وابسته می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که جریان دائمی لایک‌ها، کامنت‌ها، همرسانی‌ها و … در شبکه‌های اجتماعی مکانیسم پاداش مغز را جوری تحت تأثیر قرار می‌دهند که همان واکنش شیمیایی دراگی چون کوکائین را در ما ایجاد می‌کند. در واقع عصب‌شناسان تعامل در شبکه‌های اجتماعی را به یک سرنگ دوپامین که به طور مستقیم به ما تزریق می‌شود، تشبیه می‌کنند.

آسیب‌های اعتیاد به فضای مجازی

با توجه به تأثیری که فضای مجازی بر مغز دارد، اعتیاد به آن هم می‌تواند روانی باشد و هم فیزیکی، با همان نشانه‌ها و عوارض مصرف یا ترک مواد. بر اساس تحقیقی که در دانشگاه هاروارد انجام شده، خودافشاگری یعنی میل به اشتراک گذاشتن زندگی و اطلاعات شخصی با دیگران در فضای مجازی همان بخش از مغز را تحریک می‌کند که مصرف یک ماده‌ی اعتیادزا. وقتی فردی نوتیفیکیشن دریافت می‌کند، مثلاً لایک یا مِنشِن (ذکر نام خود)، مغز دوپامین زیادی دریافت می‌کند و آن را به بخش پاداش می‌فرستد و به فرد احساس خوب می‌دهد. ما در فضای مجازی با دریافت توجه از دیگران با تقریباً کمترین میزان تلاش در چرخه‌ی دائمی و بی‌انتهای پاداش‌های فوری قرار می‌گیریم. بنابراین مغز به طور خودکار دوباره خواستار این نیروی مثبت می‌شود و ما هم لایک‌، کامنت، واکنش‌های عاطفی و توجه بیشتری می‌خواهیم.

یکی دیگر از دلایل تداوم اعتیاد به فضای مجازی این است که مراکز پاداش مغز وقتی افراد درباره‌ی خودشان حرف می‌زنند، در فعال‌ترین حالت خود قرار می‌گیرند. تخمین زده شده که در زندگی واقعی افراد تقریباً سی تا چهل درصد اوقات درباره‌ی خودشان می‌زنند، اما در شبکه‌های اجتماعی که تماماً نمایش زندگی و دستاوردهای افراد است، این عدد به هشتاد درصد می‌رسد.

فضای مجازی زمانی مسئله‌ساز می‌شود که کسی از شبکه‌های اجتماعی برای کاهش استرس، تنهایی یا افسردگی استفاده کند. استفاده از شبکه‌های اجتماعی به این افراد پاداش‌ و احساسات مثبت مداومی را می‌دهد که در زندگی واقعی خود دریافت نمی‌کنند، بنابراین برای دریافت بیشتر و بیشتر این احساسات به آنها رجوع می‌کنند. و در نهایت دچار یک سری مشکل می‌شوند، مثل غفلت از روابط زندگی واقعی، مسئولیت‌های کاری یا تحصیلی و سلامت جسمانی که خود حالات و خلق و خوی ناخوشایند برایشان به بار می‌آورد. افراد برای تعدیل همین حالات روحی ناخوشایند بیشتر به شبکه‌های اجتماعی پناه می‌برند و در نتیجه با تکرار این رفتار وابستگی روانی به آنها درشان افزایش پیدا می‌کند.

مطالعات نشان می‌دهد که میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و روحیه‌ی منفی و عزت نفس پایین رابطه‌ی غیر قابل انکاری وجود دارد. شبکه‌های اجتماعی مزایای خودشان را دارند، اما استفاده‌ی بیش از اندازه از آنها می‌تواند در افراد حس ناخوشایند و دورافتادگی روزافزون به وجود آورد. این واکنش‌های احساسی منفی هم نتیجه‌ی فشار اجتماعی ناشی از به اشتراک گذاشتن اطلاعات، دیدگاه‌ها و زندگی خصوصی با دیگران است و هم قیاس خود با سبک‌ زندگی و اهداف مادی‌ای که این شبکه‌ها تبلیغ می‌کنند. مقایسه‌ی زندگی واقعی خود با زندگی دیگران در فضای مجازی، مثلاً یک بلاگر یا اینفلوئنسر موفق در اینستاگرام، شاید برای عده‌ای منبع الهام و تأثیرگذار باشد، اما در عده‌ی زیادی شاید حسادت، افسردگی و حتی فکر به خودکشی به وجود آورد، چرا که فکر می‌کنند زندگی‌شان به اندازه‌ی سایرین «خوب و بی‌نقص» نیست. این دسته تصور می‌کنند که سایر کابران از آنها موفق‌تر و خوشحال‌تر هستند، به‌ویژه زمانی که آنها را در زندگی واقعی نمی‌شناسند.

شبکه‌های اجتماعی محیطی را به وجود می‌آورند که افراد در آن خود واقعی‌‌شان را با نسخه‌های آنلاین بی‌نقص، از فیلتر رد شده و روتوش شده‌ی دیگران مقایسه می‌کنند که می‌تواند آسیب زیادی به باور خودشان از خودشان و سلامت روحی‌شان وارد کند. به جز افسردگی و اضطراب، از جمله آسیب‌های اعتیاد به فضای مجازی پیدایش احساس بدبختی و نارضایتی عمومی نسبت به زندگی به وجود می‌آورد. قیاس دائمی خود با دیگران منجر به خودآگاهی دائمی و میل به ایده‌آل‌گرایی و نظم در افراد می‌شود که به شکل اختلال اضطراب اجتماعی بروز پیدا می‌کند.

یکی دیگر از جنبه‌های اضطراب اجتماعی ناشی از حضور در فضای مجازی ترس از دور افتادن و عقب ماندن از قافله است. فرد احساس می‌کند که همه در حال خوشی و انجام کارهای بسیار مهمی در زندگی هستند و فقط اوست که به دلایل مختلف اینها شامل حالش نمی‌شود. اینجاست که فرد خودش را زیر سؤال می‌برد و به عزت نفس خود آسیب می‌رساند. تبدیل به دیوانه‌ای می‌شود که دائم به صفحات فضای مجازی سرک می‌کشد تا مطمئن شود چیزی را از دست نداده است؛ این یک رفتار خود ویرانگر است. محققان تخمین می‌زنند که بیست درصد افرادی که صفحه‌ای در فضای مجازی دارند، نمی‌توانند بیش از سه ساعت بدون چک کردن صفحه‌شان دوام بیاورند. و افرادی که مبتلا به اختلال اضطراب رسانه‌ی اجتماعی هستند، تنها اگر چند دقیقه از صفحه‌شان دور بمانند، دچار اضطراب شدید می‌شوند. حجم نفرت‌پراکنی و حملات سایبری‌ هم در تشدید این عوارض و آسیب‌های اعتیاد به فضای مجازی بی‌تأثیر نیست.

تحقیقات علمی ثابت کرده‌ است که اعتیاد یک بیماری است  و به دلایل متعددی در افراد به وجود می‌آید. البته هیچ راهی برای تشخیص و پیش‌بینی اینکه چه کسی مستعد مصرف غیر ارادی مواد و رفتارهای اعتیادگونه است، وجود ندارد. اعتیاد یک شرایط چند وجهی است که می‌تواند از تلاقی چند عامل رخ دهد، از جمله قرار گرفتن در معرض یک ماده یا رفتار اعتیادزا قرار گرفتن. رویکرد درست و علمی این است که دلایل روانی اعتیاد و عوامل خطر پیدایش اختلالات سوء مصرف مواد را در نظر گرفت و نه عوامل مستقیمش است. (عواملی هم وجود دارد که از افراد در مقابل اعتیاد محافظت می‌کند.)

حتی اگر اعتیاد دلیل ژنتیکی یا بیولوژیکی داشته باشد، درمانش نیازمند آن است که فرد اراده و انگیزه لازم برای اعمال یک سری تغییرات عمده در خود را داشته باشد. اعتیادهایی از جنس اعتیاد به مواد از پایه یک رفتار به حساب می‌آیند. روانشناسی علم مطالعه‌ی رفتار انسان است. کار روانشناس بهبود کیفیت زندگی افراد و افزایش رضایتمندی آنها از زندگی است؛ روانشناسان رفتارهایی را که این اثرات را بر زندگی اشخاص دارند، رفتارهای سازگار می‌دانند. و رفتارهایی را که عملکرد افراد را محدود کرده و رضایتمندی آنها را از زندگی کاهش می‌دهد، رفتارهای ناسازگار. از آنجا که اعتیاد یک رفتار ناسازگار مضر است، روانشناسی می‌تواند برای تشخیص عوامل اعتیاد، دلایل روانی اعتیاد و عادت به این رفتار ناسالم مفید واقع شود. در این مقاله به بررسی دلایل روانی اعتیاد و سایر عوامل اعتیاد می‌پردازیم.

عوامل اعتیاد

از نظر علم روانشناسی اعتیاد می‌تواند در اثر بروز برخی اختلالات روانی در زمان کودکی و حال افراد را درگیر خود کند.

علم روانشناسی اختلالات روحی روانی را از عوامل اعتیاد می‌داند. این اختلالات می‌تواند شامل اختلالات شناختی، اختلالات خُلقی و سایر بیمارهای‌های روحی باشد. در واقع، اعتیاد و سایر اختلالات روحی و روانی معمولاً به طور همزمان در افراد رخ می‌دهند که به آن می‌گویند چندابتلایی. به جرئت می‌توان گفت نیمی از افرادی که به دنبال درمان اعتیاد هستند، از اختلالات روحی عمده‌ دیگری از جمله افسردگی و اضطراب رنج می‌برند.

این میان داشتن شخصیت معتاد هم می‌تواند به دلایل روانی اعتیاد ربط داشته باشد. یک سری ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند عامل پنهان تمام اختلالات اعتیادگونه باشد. از جمله می‌توان به انکار مشکلات آشکار، اختلال در مهار احساسات و همچنین مهار عوامل محرک اشاره کرد. البته مدرک کافی برای اثبات اینکه کسی فی نفسه «شخصیت معتاد» دارد، وجود ندارد. اما اعتیاد معمولاً همراه با یک سری اختلالات دیگر که به آن اختلالات شخصیتی گفته می‌شود، اتفاق می‌افتد.

با آسیب‌شناسی روانی می‌توان این اختلالات روانی پنهان را تشخیص داد و حل کرد. این فرآیند، همراه با تشخیص و بررسی علل روانی اعتیاد، ممکن است نیازمند بازسازی شخصیت و بهبود عملکرد شناختی و احساسی فرد باشد. اشاره به این نکته مهم است که اعتیاد تنها یک دلیل ندارد. البته عوامل ژنتیکی یا بیولوژیکی می‌تواند آسیب‌پذیری فرد در مقابل شرایط را افزایش دهد، اما بسیاری از عوامل اجتماعی، روانی و محیطی نیز تأثیر زیادی بر سوء مصرف مواد دارد. ویژگی‌هایی همچون ناتوانی در تاب آوردن اندوه یا سایر احساسات قوی نیز با اعتیاد مرتبط است.

دلایل روانی و فکری اعتیاد

یکی از دلایل مهم روانی اعتیاد می‌تواند فرار از احساسات ناخوشایند و یا شرایط به وجود آمده باشد.

نخست باید این را دانست که بیشتر رفتارهای انسان آموخته‌شده است. اعتیاد هم از این قاعده مستثنا نیست. به طور کلی افراد احتمالاً به خاطر یک نابهنجاری یا «آسیب‌ روانی» که خود را به صورت بیماری روحی نشان می‌دهد، گرفتار رفتارهای ناسالم می‌شوند. دوم اینکه شاید عادت و اعتیاد به یک رفتار ناسالم در اثر واکنش به محیط در فرد به وجود بیاید.

یکی دیگر از دلایل روانی اعتیاد به افکار و عقاید افراد مربوط است؛ چرا که بیشتر رفتارهای ما از جمله رفتارهای اعتیادگونه از افکار و اعتقادات ما سرچشمه می‌گیرند. به عنوان مثال فردی مبتلا به اعتیاد که باور دارد درمان و بهبودی اعتیاد ممکن نیست، سخت می‌تواند در این راه قدم بردارد؛ احتمالش خیلی کم است. روانشناسان به تکنیک‌هایی دست یافته‌اند که به مبتلایان به بیماری اعتیاد کمک می‌کند افکار و عقاید و بالطبع احساسات و رفتار خود را تغییر دهند.

دلیل سوم از علل روانی اعتیاد بلوغ روانی فرد است. توانایی تطبیق رفتارها با باورها و ارزش‌هاست که انسان بالغ را از انسان نابالغ جدا می‌کند. همین قابلیت است که در نهایت انسان را از سایر گونه‌های زنده متمایز می‌کند. اگر ما به طور دائم بدون فکر عمل کنیم و بر طبق هر گونه عطش، وسوسه یا محرکی رفتار کنیم، به لحاظ بلوغ روانی در حد یک بچه دو ساله‌ایم. اعتیاد از نوع اعتیاد به مواد می‌تواند دقیقاً به دلیل همین عدم بلوغ روانی اتفاق بیفتد. آنها که درگیر اعتیاد هستند، به شدت بر خود متمرکزند و به دنبال ارضای نیازهای غیرارادی خود بدون در نظر گرفتن عواقبش هستند. بنابراین برای درمان اعتیاد باید دلایل روانی و فکری اعتیاد در فرد مورد بررسی قرار گیرد.

البته به این نکته هم باید اشاره کرد که شاید این نظریه‌ها بر تمام گونه‌های اعتیاد دلالت نکند. اما دانشمندان و پزشکان به طور کلی باور دارند که این نظریه‌ها به گونه‌ای می‌تواند درباره‌ تمام اعتیادها صدق کند. روانشناسی به ما کمک می‌کند بفهمیم که چرا ترک رفتار ناسالمی چون اعتیاد به دراگ برای افراد این‌قدر سخت است. شاید به این خاطر باشد که فاقد مهارت‌های کارامد حل بحران و نیز انگیزه کافی برای انجام این کار هستند. اعتیاد به مواد مخدر همچنین می‌تواند به عنوان ابزاری برای کنار آمدن با احساسات ناخوشایند یا استرس پدید آید. روان‌درمانی و به صورت ویژه تشخیص دلایل روانی اعتیاد به افراد کمک می‌کند انگیزه، مهارت‌های حل بحران، مهارت‌های کاهش استرس و کنار آمدن با بحران را در خود تقویت کنند.

ویپ چیست؟

مضرات ویپ

تبلیغات می‌گوید ویپ برای کمک به ترک اعتیاد سیگاری‌ها و تشویق آنها به مصرف نکردن تنباکو ساخته شده‌اند و سازندگان آنها به‌اصطلاح می‌خواهند انتخاب سالم‌تری در اختیار افراد بگذارند.

ویپ دستگاهی مجهز به باتری و طراحی شده برای استنشاق ترکیبی است که به طور معمول حاوی نیکوتین، طعم دهنده‌ها، و مواد شیمیایی دیگر است. آنها محفظه‌ها یا کارتریج‌هایی دارند که با مایع ساخته شده از مواد شیمایی پر می‌شود. یک بخش گرم کننده این مایع را به صورت بخاری در می‌آورد که فرد با پک زدن استنشاق می‌کند. در اغلب موارد چراغ‌های ال ای دی در نوک وسیله نصب شده که شبیه درخشش سیگار در حال سوختن است.

کارتریج این نوع سیگار تا دویست پوک دوام دارد و می‌تواند نیکوتین بیست سیگار معمولی را در خود جای دهد. هرچند انواع بدون نیکوتین این سیگار هم موجود است، آن‌چه معمولا نوجوانان استفاده می‌کنند محصولانی مانند جول JULL حاوی سه تا پنج درصد نیکوتین هستند.

اخیرا شیوع مصرف سیگار جول و عوارض ویپ نگرانی‌های زیادی در سراسر جهان به وجود آورده است.

آیا ویپ بی‌ضرر است؟

حتی یک بار استفاده از ویپ می‌تواند به عروق و ریه‌های شما آسیب برساند و شما را به بیماری‌های مختلف مبتلا کند. بررسی‌های مقدماتی علمی نشان می‌دهد که ویپ روی سلامت قلب اثر منفی می‌گذارد. محققان دریافتند که ذرات موجود در مایع ویپ که در هوا پخش می‌شوند، ذرات معلق، مواد اکسید‌کننده، آلدئیدها و نیکوتین وجود دارند. هنگام استنشاق بخارهای ناشی از ویپ، این ذرات به‌احتمال زیاد می‌توانند روی قلب و سیستم گردش خون اثر منفی بگذارند.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد استعمال سیگار ویپ و نوع «جول» که بین جوانان رایج شده، ریسک خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می‌دهد. مصرف سیگار ویپ خطرناک‌تر از آن است که پیش از این تصور می‌رفت. بر اساس نتایج تحقیقی جدید در آمریکا سیگارهای الکترونیکی می‌توانند باعث افسردگی و سکته قلبی شوند

در گزارشی در سال 2018، محققان آکادمی‌های ملی مطبوعاتی آمریکا (NAP) به شواهد مهمی دست یافتند که فقط یک پُک از ویپ حاوی نیکوتین می‌تواند ضربان قلب را به میزانی بیش از ضربان قلب نرمال برساند. همچنین محققان این بررسی گفتند که یک پُک از ویپ می‌تواند تا حدی فشار خون را افزایش دهد. ضربان قلب و فشار خون بالا، در درازمدت، سلامت قلب را به خطر می‌اندازد.

بنابر گفت? آنها، زنگ خطر برای مضرات ویپ به صدا درآمده است: مصرف روزان? ویپ با افزایش حمله قلبی ارتباط مستقیمی دارد.

اخیراً خبرهای زیادی درباره عوارض خطرناک مصرف ویپ و حتی مرگ بر اثر مصرف سیگارهای الکترونیکی گزارش شده و  مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) علاوه بر بیماری‌های ریه، مرگ 60 نفر بر اثر مصرف ویپ را تایید کرده است.

همچنین تحقیقاتی که زیر نظر پروفسور جاناتان گریگس، استاد تنفس کودکان دانشگاه کوئین مری لندن انجام شد، نشان می‌دهد که ویپ ممکن است خطر ابتلا به ذات الریه را افزایش دهد.

در بسیاری از موارد، بیماران قبل از بستری شدن در مورد مشکلات تنفسی یا درد قفسه سینه شکایت داشتند. برخی نیز از استفراغ، اسهال و خستگی رنج می‌بردند. البته این در حالی است که برخی از بیماران اعلام کرده بودند که داخل ویپ خود را با مایعات حاوی روغن شاهدانه یا ماری جوانا پر کرده‌اند.

مطالعات گریگس و دیگران نشان می‌دهد که عوارض ویپ زیاد است. با این حال، در مقایسه با سیگار کشیدن، به نظر می‌رسد ویپ ایمن‌تر است.

تفاوت بین پاد و ویپ

دستگاه پاد pod دستگاهی است الکترونیکی که همانند ویپ می‌تواند جایگزین سیگار باشد. پاد، یک دستگاه دو قسمتی است که یک قسمت آن باتری و دیگری مخزن قابل تعویض و اغلب قابل شارژ است. «پاد ویپ» معمولاً مقرون به صرفه و استفاده از آن بسیار آسان است و عملکرد بهتری نسبت به بیشتر سیگارهای الکترونیکی دارد. دستگاه پاد به دلیل آن که با نیکوتین سالت کار می‌کنند و میزان نیکوتین بیشتری را به افراد ارائه می‌دهند، برای افراد سیگاری و یا آنهایی که به تازگی سیگار را ترک کرده‌اند بهتر و جالب توجه‌تر است. استفاده از پاد گلو را بیشتر تحریک می‌کند و این می‌تواند یک جذابیت دیگر برای سیگاری‌ها باشد!

ولی در دستگاه ویپ فقط می‌توان از ایجویس‌ها استفاده کرد که در طعم و بوهای متفاوتی در دسترس هستند، همچنین جویس‌ها دارای گلیسیرین گیاهی بیشتری هستند که در ویپ دود زیادی تولید میکند اما در پادها، دودی مانند دود سیگار مشاهده می‌کنیم. 

دروازه‌ای برای اعتیاد جوانان

سیگار معمولی و سیگار الکترونیکی هردو داری نیکوتین هستند که مانند کوکائین و هروئین بدن انسان را معتاد می‌کند. ترک اعتیاد سیگار بسیار دشوار است.

قبل از نتیجه گیری در مورد اثرات طولانی مدت و عوارض ویپ، نیاز است که تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود. اما یافته‌های اولیه کارشناسان در مورد استفاده از سیگارهای الکترونیکی، نگران کننده است. مطالعه اخیر نشان داد که مصرف این سیگارها به هیچ وجه برای ریه‌ها و سیستم عروقی ایمن نیست.

مصرف کنندگان ویپ می‌توانند با خرید کارتریج‌های غنی شده، نیکوتین بیشتری وارد بدن خود کنند. همچنین با افزایش ولتاژ ویپ میتوان مقدار بیشتری از این سم مهلک وارد بدن کرد.

سازمان جهانی بهداشت در گزارشی اعلام کرده  که  ویپ “قطعا مضر” است و باید تحت نظارت قرار گیرد. این سازمان تاکید کرد استفاده از این سیگار برای کسانی‌که قصد ترک سیگار دارند توصیه نمی‌شود  و حتی ممکن است دروازه‌ای برای اعتیاد در بین جوانان باشد.

طبق این گزارش، دستگاه بخارساز ویپ که به وسیله آن مایع اعتیاد‌آور نیکوتین در دمای بالا به صورت بخار فرو داده می‌شود، می‌تواند فرد را به سمت اعتیاد هدایت کند. سیگار الکترونیکی نسبت به سیگار معمولی مواد سمی کمتری دارد با این حال سازمان جهانی بهداشت می‌گوید این وسیله همچنان سلامتی استفاده‌کنندگان را به خطر می‌اندازد.

 به دنبال نتایج حاصله از این تحقیقات، بدون شک می‌توان گفت که عوارض ویپ خطرناک است و باید همانند سیگار عادی با آن مبارزه کرد. نه تنها مصرف این فرآورده‌ی الکترونیکی بهتر و کم‌ضررتر از سیگار نیست، بلکه در ارتباط با بروز مشکلات تنفسی، بیش از سیگار به شُش مصرف‌کنندگان ضرر می‌رساند و بیش از سیگار عادی، اکسیژن‌رسانی به شش‌ها را کاهش می‌دهد.

 مرکز کنترل و پیشگیری بیماری به مردم آمریکا در مورد این که کشیدن سیگار الکترونیکی به لحاظ سلامتی ایراد ندارد، هشدار داده است.

ماده مخدر گل به دلیل خاصیت شادی آور آن، پر مصرف ترین ماده مخدر در جهان است. گُل یکی از مرگبارترین مواد هم هست چون تاثیرات منفی بسیاری بر سلامت، روان و جسم افراد به خصوص جوان‌ها دارد.  شاید شنیده باشید که برخلاف سایر مواد مخدر مصرف «گُل» بی خطر است و مشکلی برای فرد به وجود نمی‌آورد، در حالی که عوارض مصرف گُل علاوه بر زیان و پیامدهایی که دارد؛ یک زمینه ساز برای اعتیاد فرد به مواد مخدر قوی‌تر است.

 گل یک مخدر جدید نیست، در واقع همان «ماری جوانا» است که مافیای مواد مخدر برای سود بیشتر، برای آن اسم جدید و وسوسه‌کننده‌ای انتخاب کرده‌اند تا جوان‌ها را به سمت این ماده بکشانند. سودجویان گمان کردند اگر از کلماتی مانند «گل» استفاده کنند تمایل مصرف کنندگان برای استفاده از این ماده بیشتر می‌شود که متاسفانه در واقعیت هم همینطور است. اما باید بدانیم مخدری که در خارج از کشور به اسم ماری جوانا معروف است و در برخی کشورها مصرف آن منع قانونی ندارد چیزی نیست که اکنون جوانان کشور ما مصرف می‌کنند.

حدوداً سی درصد از افرادی که گل مصرف می‌کنند، دچار اعتیاد می‌شوند، اگر نخستین بار مصرف قبل از هجده سالگی باشد، خطر اعتیاد چهار تا هفت برابر بیشتر می‌شود. بر اثر مصرف گل، نورون‌های هیپوکامپ به مرور زمان و به طور طبیعی کمتر می‌شود و به مشکلات حافظه دامن می‌زند. نقص هماهنگی، مشکلات یادگیری و اختلالات خواب پی‌آمد سوءمصرف درازمدت و اثر آن بر مغز است.

از بین لیست اسامی دیگر این مخدر می‌توان به بنگ، گرس، علف، سیگاری، جوئینت و حشیش اشاره کرد. کانادا و ۱۱ ایالت در آمریکا، مصرف ماری جوانا را تحت شرایطی قانونی اعلام کردند.

این گُل آن سیگاری قدیم نیست!

افزایش دائمی درصد «تتراهیدروکانابینول» THC و سایر مواد شیمیایی موجود در ماده گل در مقایسه با ماری جوانای قدیم، باعث خطرناک شدن این مخدر شده و دلیل مراجعه بیش از حد مصرف کنندگان به اورژانس بیمارستان‌ها، به همین دلیل می‌باشد.

ماده مخدر گل که ازگیاه شاهدانه (cannabis) به دست می‌آید از لحاظ ژنتیکی تغییر یافته و دستکاری شده است. گل دارای حداقل ۲۴ درصد تتراهیدروکانابینول و سایر مواد شیمیایی است در حالیکه ماری‌جوانای قدیم، کمتر از ۸ درصد ماده مخدر«تی اچ سی» داشت.  گل به مراتب قوی‌تر است و اثرات سوء مصرف مخرب‌تری نیز دارد.

باب مارلی سوپر استار موزیک دهه ۷۰میلادی که سبک موسیقی رگی را جهانی کرد بر اثر زیاده روی در مصرف روزانه ماری جوانا سرطان گرفت و در سن ۳۶سالگی درگذشت

تاثیرات گُل بر مغز

 ماده مخدر گل سبب ایجاد احساس سرخوشی در فرد می‌گردد. همین احساس سرخوشی زیاد جزو عوارض گل است چون سبب فاصله گرفتن فرد از خانواده‌اش می‌شود. همچنین تغییرات قابل توجهی را در میزان تشنگی، اشتها و خواب، بسته به شرایط جسمی فرد ایجاد می‌کند. از دیگر عوارض مصرف گل این است که افراد معمولا بعد از کشیدن آن تمایل زیادی به خوابیدن دارند و در زمانی که احساس خماری می‌کنند بی‌خواب می‌شوند.

شواهد حاکی بر آن است که مصرف حتی یک نوبت ماری جوانا می‌تواند منجر به بروز اختلالات شناختی مانند اختلال در حافظه کوتاه مدت، نقص توجه ، ضعف در توانایی حل مسئله، اختلال در کارکردهای اجرایی، کندی سرعت روانی-حرکتی ، ضعف در بیان کلامی و استدلال ریاضی شود.

محققان شواهدی را به دست آورده‌اند که نشان می‌دهد حتی استعمال مقدار کمی از گیاه شاه‌دانه در نوجوانان موجب ایجاد تفاوت‌هایی در ساختار مغز آنها می‌شود. مصرف ماری جوانا بیشترین آسیب را به ناحیه‌هایی از مغز می‌زند که تعداد زیادی از گیرنده‌های کانابینوئید در آنجا وجود دارد. هیپوکامپ یا دم اسب یکی از این بخش‌ها است که حافظه کوتاه مدت را مدیریت می‌کند، بنابراین مصرف ماری جوانا مانع از یادآوری خاطرات گذشته می‌شود.

پروفسور “هیو گاراوان” از دانشکده پزشکی دانشگاه ورمانت و همکارانش، مغز 46 نوجوان از انگلیس، فرانسه، ایرلند و آلمان را بررسی کردند که در ۱۴ سالگی یک یا دو بار به صورت تفریحی از ماریجوانا استفاده کرده بودند. تصاویر ام‌.آر.آی نشان داد بچه‌هایی که از گل استفاده می‌کنند، مقدار ماده خاکستری بیشتری در مناطقی از مغز که غنی از گیرنده‌های کانابینوئید است نسبت به بچه‌هایی که از این ماده استفاده نمی‌کنند، وجود دارد.

 مهم‌ترین عوارض مصرف گل، اثرات روانی‌ آن است. عوارضی مانند پرخاشگری، خشم، افسردگی و اثرات روی حافظه کوتاه‌مدت. مثلاً بیمار دائم موبایل و سوئیچش را جا می‌گذارد.  شماره تلفن‌ها و اسامی را فراموش می‌کند.

مخچه و عقده‌های قاعده‌ای که به ترتیب کنترل هماهنگی و حرکات غیرارادی عضلات را به عهده دارند، نیز تحت تاثیر این مخدر توهم زا قرار می‌گیرند . همچنین ماری جوانا میزان دوپامین را در مغز تغییر می‌دهد و به احساس نشئگی و سرخوشی دامن می‌زند و اثرات بلندمدتی بر مغز می‌گذارد، اگر مصرف قبل از رشد کامل مغز شروع شده باشد، این عوارض شدت بیشتری دارد.

کمپ‌ ترک اعتیاد اجباری نوعی از مراکز بازپروری هستند که معتادان را با زور به کمپ منتقل و نگهداری میکنند. در ماده 15 قانون مبارزه با مواد مخدر آمده است که معتادان باید برای درمان خود به مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب مراجعه کنند.

بعضی از این کمپ‌های ترک اعتیاد اجباری، در خیابان‌های شهر به دنبال معتادان می‌گردند و هرکس را قربانی مناسبی دیدند، او را با زور به کمپ برده و با خانواده‌اش تماس می‌گیرند که یا هزینه درمان را بپردازید و یا فرد معتاد را به دادگاه معرفی می‌کنیم! خانواده‌ها هم که دلشان در گرو محبت عضو معتاد خانواده‌شان است، از ترس آبرو، هزینه درمان را می‌پردازند و به این سوءاستفاده‌ کننده‌ها باج می‌دهند. خانواده‌ها گاهی هم تصور میکنند با این روش میتوان معتاد را ترک داد.

متاسفانه به دلیل نبود نظارت کافی بر این مراکز ترک اعتیاد اجباری، شاهد صدمه‌های شدید روانی و جسمی به معتادان هستیم. هدف کلاشی یا سودجوئی است و  بر اثر استفاده از روش‌های درمانی تایید نشده‌ و حتی شکنجه، این روش‌های غیر اخلاقی بعضی از اوقات باعث مرگ اشخاص بی‌گناه هم شده است.

در مواردی هم شنیده می‌شود که خود معتادان گفته‌اند برای بردنشان به کمپ، چند نفر با زور و با حالتی که به آدم ربایی بیشتر شبیه است، آنها را درپارکینگ خانه‌شان به زنجیر کشیده‌ تا برای بهبودی و ترک مواد، به کمپ ترک اعتیاد اجباری اعزام کنند.

مراکز قابل اعتماد درمان اعتیاد با مجوز وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی در سراسر ایران وجود دارد و ولی این تفکر که اگر معتاد به مدت یک ماه در جایی بستری شود، اعتیادش نیزکاملاً درمان می‌شود، نادرست است. خانواده‌ها باید از روش‌های علمی-کارشناسی استفاده کنند تا انگیزه درمان در فرد نیز ایجاد شود. برای مطالعه مقالات علمی کارشناسی، عبارت «مراکز ترک اعتیاد» را در مجله اعتیاد جستجو کنید.

مهلت قانونی برای ترک اعتیاد

در قانون مبارزه با مواد مخدر، قانونگذار پیش‌بینی کرده است که اگر فرد معتاد به مواد مخدر باشد، هرچند بزهکار است، اما قانون به وی یک مهلت قانونی می‌دهد. این مهلت قانون معمولا در حدود1 تا 2 ماه است، معتاد این مدت را زمان دارد که اعتیاد خود را کنار بگذارد و درصورت ترک مواد مخدر، دیگر تحت تعقیب قانونی قرار نمی‌گیرد.

مراکز ترک اعتیاد باید مجوز سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت را داشته باشند اما متاسفانه مراکزی نیز در سراسر کشور هستند که هیچ مجوزی نداشته و در بدترین شرایط معتادان را نگهداری می‌کنند.

هیچ فردی خودسرانه نمی‌تواند معتادی را مجبور به ترک کند چه برسد به این که برای این کار، از زور نیز استفاده کند. اگر کمپ یا نهادی تحت نظارت مراکز بهداشتی – درمانی فعالیت و مجوزرسمی داشته باشد و تحت نظارت مراجعی مانند دادستانی و یا مقامات قضایی انجام وظیفه کند و در موارد لزوم به قوای قهریه یا الزام متوسل شود، درچارچوب قانون عمل کرده و قانون این امر را پیش بینی کرده است.

بنابراین، اگر اجبار معتاد به ترک با رای دادگاه باشد و دادگاه وی را به مراکز ترک اعتیاد اجباری معرفی کند، جرمی صورت نگرفته است. دراین باره باید به یاد داشته باشید که این مراکز ترک اعتیاد از سوی دادسرا و مجری حکم، جواز پذیرش چنین معتادانی را داشته باشند و تنها توسط این مراکز است که مجبورکردن معتاد به ترک خلاف محسوب نمی‌شود. در ماده 2 قانون اقدامات تامینی پیش‌بینی شده است که باید مراکزی برای مجرمان به اعتیاد مصرف الکل و مواد مخدر احداث شوند و اقدامات تامینی آنها، تدابیری است که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم در مورد مجرمان خطرناک اتخاذ می‌کند.

 اما اگر کمپی خودسرانه اقدام به جمع آوری معتادان کند و برای این کار به زور و تزویر متوسل شود، مرتکب جرم شده است.

مواد توهم زا منجر به تحریف عمیق در ادراک واقعیت می‌شوند و با نام  روان گردان نیز شناخته می‌شوند. افرادی که تحت تاثیر مواد توهم‌زا قرار می‌گیرند، اغلب تصاویری را مشاهده می‌کنند، صداهایی می‌شوند و احساس‌هایی به آن‌ها دست می‌دهد که برای آن‌ها بسیار واقعی به نظر می‌رسد اما درواقع اینگونه نیستند.

پژوهشگران اخیراً با مطالعه اسکن مغزی چند فرد که داروی روانگردان “ال.اس.دی” مصرف کرده بودند، دریافتند که این دارو مسیر اطلاعات در مغز را مختل می‌کند.

تا به حال وابستگی جسمی و علائم ترک فیزیکی در این مواد گزارش نشده است، اما از لحاظ روانی تاثیرات زیادی بر فرد می گذارند که در دراز مدت این اثرات بر خود فرد و زندگی‌اش مشهود خواهد بود.

سید برت خواننده و یکی از پایه‌گذاران گروه اسطوره‌ای «پینک‌فلوید» بر اثر زیاده روی در مصرف ال اس دی به روان پریشی و بیماری اسکیزوفرنی مبتلا شد و از پینک فلوید کنار گذاشته شد و در نهایت گمنامی و فقر درگذشت

انواع مواد توهم زا – ال اس دی LSD

 اسید لیسرجیک دی اتیلامید، ماده مخدر روانگردانی است که طی فرآیندهایی شیمیایی تهیه می‌شود و به گونه‌های مختلف عرضه می‌گردد. متداول‌ترین گونه LSD تحت عنوان قرص اسید فروخته می‌شود.

افراد پس از مصرف، دستخوش تغییرات شدیدی در احساسات و هیجانات خود می‌شوند و ممکن است در یک لحظه  احساسات مختلفی را تجربه کنند و یا با سرعت از یک هیجان به هیجان دیگر تغییر کنند. در صورت مصرف زیاد، این ماده  می تواند موجب هذیان و توهمات دیداری نیز شود.

هم چنین با مصرف ال اس دی، درک زمان دستخوش تغییر شده و جا به جایی حسی پدیدار می‌شود. بدن افراد نسبت به مصرف ال اس دی بعد از مدتی دچار تحمل می‌شود یعنی فرد برای رسیدن به حالت نشئگی باید میزان مصرف خود را بالا ببرد. این افزایش در مصرف می تواند بسیار خطرناک باشد. به طوری که بر عملکرد بدن تاثیر گذاشته و باعث افزایش دمای بدن، فشار خون و ضربان قلب، عرق کردن، از دست دادن اشتها، خشکی دهان، بی خوابی و رعشه می‌شود. با مصرف هرچه بیشتر احتمال اوردوز نیز بالا می‌رود.

قارچ یا ماشروم

سیلوسین Psilocin ماده‌ای است که در برخی قارچ‌ها یافت می‌شود. جهت مصرف، قارچ را دم می‌کنند یا با غذایی دیگر ترکیب می‌نمایند. مصرف قارچ مانند LSD باعث می‌شود عملکرد سیستم خودمختار بدن ، بازتاب حرکتی، رفتار و ادراک در شخص تغییر کند. همچنین ممکن است توهمات و تغییر درک زمان و ناتوانی در تشخیص دادن خیال از واقعیت نیز رخ دهد.

 قرص X

 ماده‌ی شیمیایی موجود در اکستازی یا اکستسی یا همان قرص X شبیه به مسکالین و متامفتامین است. . نخستین بار در سال 1912 یک شرکت داروسازی آلمانی به‌نام مرک، با هدف ساخت ترکیباتی برای کنترل و مهار اشتها در افراد چاق، این ماده را تولید کرد. اما به علت عوارض ناشی از آن، تا اواخر ده? 1970 از رده خارج شده و استفاده از آن به تعویق افتاد.

در اثر مصرف اکستسی، فرد احساس زیادی از انرژی، سرخوشی و صمیمیت هیجانی به دست می آورد و درک زمان و تجربیات لامسه‌ای غیرعادی می‌شود. انتقال دهنده عصبی اصلی در این ماده «سروتونین» است که با تاثیر بر سیستم پاداش مغز اثر می گذارد. بیشتر این ماده به صورت قرص و کپسول در اختیار جوانان قرار می‌گیرد. مصرف قرص X  با ایجاد بی‌آبی شدید در بدن می تواند حتی با یک بار مصرف منجر به مرگ فرد شود.

ماری‌جوانا یا گل

ماده مخدر گل از گیاهی به نام شاهدانه به دست می آید. THC ماده شیمایی اصلی در ماده مخدر گل یا ماری‌جوانا است که باعث تحریک مغز مصرف کننده می‌شود. ماده مخدر گل در فرد احساس سرخوشی و شنگولی، افزایش میل جنسی، شهوت و آگاهی بیشتر از محرک‌های درونی و بیرونی ایجاد می‌کند. افراد آن را بیشتر به شکل سیگار در آورده و دود آن را به داخل ریه‌ها می کشند. همچنین ماری جوانا داخل شکلات و کیک با مواد خوراکی مخلوط شده و مصرف می‌شود.  لازم به ذکر است که گل در اصل در دسته کانابیس‌ها قرار دارد ولی به دلیل مشابهت اثرات آن با مواد توهم زا در این مقاله آورده شده است.

سایر مواد توهم زا

مواد توهم زا مانند هروئین یا تریاک اعتیادآور نیستند اما وابستگی روانی ایجاد می‌کنند

فن سیکلیدین (PCP): ابتدا در ده? 1950 به‌عنوان داروی بی‌حس کننده برای جراحی ساخته شد. اما پس از مدتی مشاهده شد که ادراک افرادی که با این دارو بیهوش می‌شدند، متفاوت از واقعیت می‌شد چون علاوه بر ایجاد توهم، سبب احساس جدایی از محیط می‌شدند. امروزه به‌خاطر عوارض روانی این ماده، دیگر از آن برای انسان استفاده نمی‌شود، هر چند هنوز در زمینه دام‌پزشکی کاربرد دارد.

کتامین (Ketmin): ) یک داروی قابل تزریق است که در سال 1963 ساخته شده و برای بی‌حس کردن اندام‌ها در حین جراحی به‌کار می‌رود اما مصرف آن به شکل غیرقانونی نیز رواج دارد. کتامینی که در خیابان‌ها به فروش می‌رسد، غالباً به شکل پودر سفید و بی‌بویی است که یا استنشاق می‌گردد و یا به شکل قرص‌هایی درآمده و به صورت خوراکی مصرف می‌شوند.

چرا قرص‌های توهم‌ زا مصرف می‌شود؟

گونه‌های گیاهی توهم‌ زاها مثل مسکالین، سیلوسیبین و ایبوگائین از گذشته‌های دور توسط فرهنگ‌های اولیه‌ای که آن‌ها را کشف کردند، در مراسم و تشریفات قومی، مذهبی و عرفانی مصرف می‌شدند. پس از ساخته شدن LSD به‌طور مصنوعی، مصرف توهم‌زاها رواج بیشتری یافت. اما بین مواد توهم‌زا و مواد سوء‌مصرفی دیگر، چند تفاوت مهم وجود دارد. مواد توهم‌زا برخلاف موادی چون کوکائین، شیشه یا هروئین احساس شدید لذت یا اوج ایجاد نمی‌کنند. به نظر می‌رسد که افراد این مواد را نه به‌خاطر ویژگی‌های شعف‌آور یا آرام‌بخش، بلکه صرفاً به‌خاطر آثار پیچیده آن‌ها بر ذهن دوست دارند.

برخی مصرف‌کنندگان ادعا می‌کنند که میزان معینی از توهم‌زاها یا چند تجربه با آن‌ها باعث می‌شود خلاقیت بیشتری پیدا کنند، به بینش روانی تازه‌ای دست یابند، از برخی علائم روانی مثل اضطراب، ترس یا افسردگی رها گردند و یا تغییری مطلوب در شخصیت آن‌ها ظاهر گردد.

بدترین مواد توهم زا: در صورت مصرف چه اتفاقی می‌افتد؟

مواد توهم‌زا خیلی سریع از سیستم گوارش جذب خون شده و خود را به مغز فرد رسانده  و اثرات خود را اعمال می‌کنند. توصیف آثار روان‌شناختی مواد توهم‌زا دشوار است، زیرا آن‌ها بسیار ذهنی هستند و با توجه به فرد و انتظارات او از ماده مصرفی و تجربه‌ای که از آن دارد، متفاوت است. بنابراین چون اثرات توهم‌ زاها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، برای فرد قابل پیش‌بینی نیست که پس از مصرف توهم‌زاها چه حالتی پیدا خواهد کرد.

مواد توهم‌زا خیلی سریع جذب خون شده و خود را به مغز رسانده و اثرات خود را اعمال می‌کنند

ممکن است شخص کنترل رفتارهای خود را از دست داده و با حالت پرخاشگرانه، تکانشی و یا خصمانه دست به کارهایی بزند که بعد از انجام آن‌ها پشیمان شود و یا ممکن است اصلاً به‌خاطر نیاورد که چنین رفتارهایی از وی سر زده است. اثرات LSD غیرقابل پیش‌بینی هستند و بسته به شخصیت، خلق و انتظارات فرد و محیطی که در آن مواد مصرف می‌شود، متفاوت خواهند بود. معمولاً اثرات اولیه مصرف بین 30 تا 90 دقیقه ظاهر می‌گردند. فرد معمولاً پس از مصرف LSD یک “پرواز” یا “تریپ” را تجربه می‌کند که ممکن است این تریپ دارای جنبه‌های خوب و یا بد باشد. گاهی فرد ممکن است تجارب روانی لذت‌بخشی داشته باشد و به درک و بینش عمیقی دست یابد.

 مواد توهم زا از نظر فیزیکی خیلی اعتیادآور نیستند اما وابستگی روانی ایجاد می‌کنند. به این گونه مواد، داروهای “روان پریشی زا” نیز گفته می‌شود، زیرا علاوه بر ایجاد توهمات، موجب قطع تماس فرد با واقعیت و بسط و گسترش هشیاری نیز می‌شوند.

ترک موا توهم زا

در روند ترک مواد توهم‌زا نیازی به دارودرمانی نیست و تمرکز بیشتر بر روی روان‌درمانی و تمرین‌های رفتاری است. به دلیل وابستگی‌ها و تغییرات روانی که بر اثر استفاده مواد توهم‌زا در فرد مصرف کننده ایجاد می‌شود، ترک اعتیاد به اینگونه مواد بهتر است تحت نظر متخصص روانپزشکی و روانشناس انجام گیرد.

در روند ترک اعتیاد به مواد توهم زا جلسات روان‌درمانی و مشاوره فردی و گروهی برگزار می‌شود و تمرکز اصلی روی درمان اختلالات روحی و روانی است که بر اثر مصرف اینگونه مواد بوجود آمده است.

انجمن معتادان گمنام در فرایند ترک اعتیاد میتواند به معتادان کمک کند.